در این مقاله قصد داریم به طور کامل به اجزا سازنده گیتار الکتریک بپردازیم که شامل 19 جز اصلی است. در ابتدا با گیتار الکتریک و سه روش اتصال دسته گیتار و بدنه آن آشنا میشوید و سپس با اجزا گیتار الکتریک آشنا خواهید شد.
گیتار الکتریک چیست؟
گیتار الکتریک نوعی از گیتار است که برای شنیده شدن در حجم صدایی مناسب نیاز به یک تقویت کننده صوتی دارد و این تقویت کننده نیز خود نیازمند یک مبدل به نام پیکاپ میباشد که انرژی مکانیکی حاصل از ارتعاش سیم های گیتار را به انرژی الکتریکی تبدیل و سپس آنرا از طریق سیم به تقویت کننده ارسال کند.
گیتار الکتریک معمولا در سبک های راک، جز، متال، بلوز٫ کانتری و پاپ کاربرد دارد که در متال، راک و بلوز اهمیت آن چندین برابر نیز میشود. این ساز به طور کلی از دو بخش بدنه و دسته تشکیل شده که اتصال این دو قطعه بهم میتواند به سه طریق زیر صورت بگیرد :
- bolt-on neck نوعی از اتصال که بدنه به دسته پیچ میشود و ابتدایی ترین روش محسوب میشود
- Neck-through در این نوع از اتصال دسته ساز هسته اصلی ساخت گیتار محسوب میشود و در داخل بدنه قرار دارد.
- Set-in neck همان شیوه اتصال اول است با این تفاوت که به جای پیج از چسبی بسیار قوی و فشار استفاده میشود.
معرفی 19 مورد از اجزا سازنده گیتار الکتریک
1- سر دسته (Head stock)
قسمت مسطح و انتهایی دسته گیتار میباشد که نگهدارنده تیونرها ( گوشی ها) است. سایز و شکل سردسته نوع و چیدمان تیونر ها را مشخص میکند.
2- گوشی ها (Tuners)
گوشی ها که به آنها پیچ های کوک کردن سیم گیتار نیز میگویند همانطور که از اسمشان پیداست برای کوک کردن سیم های گیتار استفاده میشوند و پایانه نگهدارنده سیم ها نیز محسوب میشوند.
3- ریتِینِر (String retainer)
ریتینر عضوی نیست که روی همه گیتار ها به چشم بخورد در مدل هایی مانند Fender Stratocaster ممکن است با آن برخورد کنید که این قطعه فلزی یک کشش رو به پایین اعمال میکند که که سبب ایجاد کشش (sustain) بیشتر هنگام نواختن سیم های آزاد میشود و به طور کلی گیتار را برای مدت طولاتی تری در حالت کوک (tune) نگه میدارد.
4- تراس رُد (Truss Rod)
تراس رد نام میله ای است که در درون دسته گیتار قرار میگیرد و مشکل خمیدگی دسته در اثر کشش سیم ها و تغییرات آب و هوایی را برطرف میکند.
شما به سادگی میتوانید با چرخاندن این میله در جهت ساعتگرد فشار سیم هارا از روی دسته گیتار کاهش دهید و بلعکس با چرخاندن در جهت پادساعتگرد فشار سیم ها روی دسته را افزایش دهید و با این کار خمیدگی و تاب ایجاد شده روی دسته و صدای گز اضافه سیم ها را را از بین ببرید.
البته که این کار نیازمند تجربه و مهارت میباشد و انجام آن به افراد تازه کار پیشنهاد نمیشود.
5- خرک (Nut)
نقطه اتصال دسته گیتار به سردسته آن تاثیر بسزایی در صدای گیتار دارد.
سازنده های گیتار برای اینکه سیم ها بتوانند بهتر ارتعاش کنند از یک تکه استخوان٫ پلاستیک یا چوب در قسمت اتصال استفاده میکنند که به آن خرک یا نات گفته میشود.
خرک دارای فرورفتگی هایی برای قرار گیری و نگه داری سیم ها میباشد و عمق این فرورفتگی ها تاثیر بسزایی در ارتفاع قرار گیری سیم ها نسبت به دسته گیتار و صدای تولید شده از آن دارد.
6- دسته (Neck)
دسته گیتار بخش چوبی و بلند گیتار میباشد که صفحه انگشت گزاری٫ فرت ها٫ خرک٫ سردسته و تیونر ها روی آن قرار دارد و داخل آن میله تراس رُد که پیش تر راجب آن صحبت کردیم تعبیه شده است.
7- فرت ها (Frets)
فرت ها که بخش کلیدی از اجزا گیتار الکتریک را تشکیل میدهند در واقع تکه های لاغر فلزی هستند که برای تقسیم بندی دسته به کار برده میشوند.
فرت ها محدوده درست هر نت را برای ما مشخص میکنند که این یک برتری نسبت به سازهای بدون فرت (Fretless) مانند ویولن میباشد که امکان فالش نواختن را به حداقل میرساند.
نگه داشتن هر فرت با انگشت سبب کوتاه شدن طول ارتعاش سیم شده و در نتیجه شاهد تغییر فرکانس و نت تولیدی از ساز خواهیم بود.
8- فرت نشان ها (Inlays)
فرت مارکرها علامت هایی هستند که به ما در پیدا کردن شماره فرتی که روی آن قرار داریم کمک میکنند.
این علامت ها بسته به کمپانی ساخت گیتار از اشکالی مانند دایره تا پرستو متغیر هستند.
9- فرت بورد (Fretboard)
به رویی ترین سطح دسته گیتار که فرت و فرت مارکر ها روی آن قرار دار میگویند که به آن صفحه انگشت گزاری نیز گفته میشود.
10- سیم ها (strings)
تعداد سیم های گیتار از ۶ سیم شروع میشود که معمول ترین نوع آن است و انواع ۷ ۸٫ و ۹ سیم نیز دارد که به ترتیب از پایین به بالا قطر (Gauge) سیم ها افزایش می یابد.
جالب است بدانید که امروزه گیتار هایی با تعداد سیم های بالای ۱۰ نیز تولید میشود!
11- بدنه (body)
بدنه گیتار به عنوان یکی از اجزا اصلی گیتار الکتریک یکی از مهمترین نقطه تمایزهای گیتار کلاسیک و الکتریک میباشد٫ در گیتار های کلاسیک و آکوستیک بدنه گیتار تو خالی (Hollow) میباشد اما اغلب گیتار های الکتریک بدنه توپُر (Solid) و یکپارچه دارند و برخی بدنه ای نیمه توخالی (Semi-hollow) دارند.
نوع بدنه ساز در جنس صدای تولیدی از آن بسیار موثر است.
12- پیک گارد (Pickguard)
پیک گارد معمولا از جنس پلاستیک میباشد که زیر پیکاپ ها و سیم ها قرار میگیرد. نقش اصلی پیک گارد یا محافظ صفحه٫ جلوگیری از خراشیدگی بدنه میباشد که جنبه تزیینی نیز دارد.
13- پیکاپ ها (Pickups)
پیکاپ ها در اصل مبدل هایی هستند که ارتعاش سیم هارا دریافت کرده٫ آنها را به سیگنال های الکتریکی تبدیل و به تقویت کننده ها (Amplifiers) انتقال میدهند و بدین ترتیب شما میتوانید صدای مورد نظر خود را از گیتار دریافت کنید.
با تغییر نوع پیکاپ جنس صدای خروجی از گیتار نیز متفاوت میشود.
14- پیکاپ سِلِکتور (pickup selector)
از آنجایی که یک گیتار الکتریک متشکل از بیش از یک پیکاپ میباشد و موقعیت قرار گیری هر یک از این پیکاپ ها روی بدنه متفاوت میباشد و جنس صدای تولیدی از هرکدام نیز متفاوت است نیاز به ابزاری است که بتوان پیکاپ مورد نظر را انتخاب کرد که این قطعه همان پیکاپ سلکتور میباشد که ساختاری شبیه به پریز برق دارد و پیکاپ ها را خاموش و روشن میکند.
15- پیچ بلندی و تُن صدا (Volume and Tone Controls)
پیچ ولوم٫ بلندی و در اصل میزان سیگنال خروجی از گیتار را تنظیم میکند و پیچ تن٫ سیگنال های بم (Bass) و زیر (Treble) را کم و زیاد میکند که موجب تغییر در رنگ صدای خروجی از گیتار میشود.
16- بریج (Bridge)
بریج در واقع نقطه اتصال سیم ها از پایین محسوب میشوند که علاوه بر نگهداری سیم ها نقش کلیدی در تنظیم اکشن (ارتفاع و فاصله سیم ها از فرت برد) ساز را دارد و دارای دو نوع ترِمولو و فیکس میباشد.
17- محل اتصال استرپ (strap button)
استرپ بندی است که توسط آن میتوانید گیتار را ایستاده بنوازید و استرپ باتِن قطعه ای است که استرپ در آن قلاب میشود.
18- سوکت خروجی (Output jack)
سیگنال از این سوکت خارج شده و وارد امپلیفایر میشود.
19- دسته ویبراتو (whammy Bar)
میله کوتاهی که به بریج متصل میشود ومیتواند با به حرکت در آوردن آن٫ فرکانس نت ها را کم و زیاد کند و به نوعی افکت ایجاد کند.
آموزشگاه گیتار الکتریک سلمان کردار به عنوان یکی از بهترین آموزشگاه های موسیقی، در شمال شرق تهران و محدوده قیطریه قرار دارد. اگر قصد یادگیری گیتار الکتریک در سطوح مبتدی و پیشرفته زیر نظر اساتید برجسته را دارید و به دنبال تبدیل شدن به یک نوازنده حرفه ای گیتار الکتریک هستید با ما تماس بگیرید.
برای دریافت مشاوره رایگان با شماره تلفن های 02126610790 یا 09933601077 تماس بگیرید.
آدرس آموزشگاه موسیقی سلمان کردار :
تهران، اتوبان صدر غرب به شرق (طبقه پایین)، بعد از کاوه، خروجی منظریه، نبش خیابان رحمانی پلاک ۱۳۳، زنگ ۱۰۸، طبقه دوم