در این مقاله به بررسی کامل ساز و آموزش هایی در خصوص ساز هنگدرام و نحوه نگهداری از آن میپردازیم. ابداع این ساز به سال 2000 میلادی در شهر برن کشور سوئیس بازمیگردد که سازنده های آن سابیرنا شارر و فلیکس روهنر میباشند.
هنرجویانی که تاکنون تجربه نواختن هیچ سازی را نداشته اند و همواره نگران سخت بودن مسیر یادگیری یک ساز جدید هستند میتوانند به راحتی و در مدت زمان نسبتا کوتاهی آموزش هنگدرام را در برنامه خود قرار داده و نواختن هنگدرام را بیاموزند ٫ به همین دليل هر روز تعداد بیشتری از افراد جذب نواختن این ساز میشوند.
ساختار ساز هنگدرام
ظاهر این ساز شبیه به یک بشقاب پرنده میباشد و متشکل از دو صفحه فلزی جداگانه است که روی هم سوار شده اند.
قوس بالایی که به آن “دینگ” (Ding side) گفته میشود و نت ها بر روی آن قرار دارد و قوس زیرین که “راگو” (Gu side) نام دارد و یک حفره بزرگ در مرکز آن واقع شده است.
از خصوصيات این ساز میتوان به این امر اشاره کرد که برخلاف عموم سازهای دیگر تیونینگ (کوک کردن) آن هر ۲-۳ سال یکبار نیاز میشود و اصل این کار در مرحله ساخته شدن ساز توسط سازنده آن صورت میگیرد که در اصل حدود ۶۵ درصد از فرآیند ساخت هنگدرام به کوک کردن آن اختصاص داده میشود و عموما شامل یک نت در مرکز که بم ترین فرکانس را به خود اختصاص داده است و ۷ نت در اطراف آن میشود.
در برخی موارد قرار دادن ۱۳ نت و حتی بيشتر در هنگدرام دیده شده است که سبب زیرتر شدن صدای ساز میشود.
هنگدرام یا هندپن جزو دسته سازهای کوبهای-ملودیک است.
نکته مهم راجب این ساز این است که همه نت های به کار رفته در ساخت آن از یک گام واحد برگرفته شده اند و کوک ثابتی دارد و تنها در آن مد میتوان آهنگ سازی کرد و این امر تولید صدای نامطبوع از این ساز را تقريبا غیرممکن میسازد.
معمول ترین کوک برا هنگدرام رِ مینور است اما کوک این ساز به همین مُد محدود نمیشود و انواع مختلفی را شامل میشود که جلوتر به آنها اشاره خواهیم کرد.
علت گرانی نسبی ساز هنگدرام
از دلایلی که هنگ دارم یک ساز نسبتا گران محسوب میشود سخت و زمان بر بودن فرآیند ساخت آن است که نیازمند زحمت بسیاری است و نکته بعدی کم بودن تعداد سازندگان این ساز است که شاید در کل دنیا به ۲۰۰ نفر هم نرسد!
یکی از سخت ترین مراحل در ساخت ساز هنگدرام رسیدن به نت هایی با کوک درست میباشد که پیش تر به آن اشاره شد که معمولا با دستگاه های مخصوص یا چکش کاری انجام میشود.
در مجموع میتوان گفت ساخت هنگدرام یک پروژه زمان بر است که دقت، مهارت و امکانات زیادی میخواهد تا ساز به صدای دلنشین خود برسد و نتهای آن به درستی ادا شود.
صدا درمانی با ساز هنگدرام
این شیوه درمان با علم ارتعاش٫ فرکانس و رزونانس صدا عمل میکند و میتواند درمان بیماری های گوناگونی از جمله PTSD ٫ اضطراب ٫ افسردگی و استرس های مزمن باشد.
هر نت و در اصل هر صدایی در طبیعت دارای یک نوع ارتعاش و فرکانس منحصر به فرد میباشد که ما نه تنها آنرا میشنویم بلکه با بدن خود آنرا حس میکنیم.
وقتی بحث به صدا درمانی میرسد هنگدرام یکی از موثر ترین ساز ها در این شیوه درمانی محسوب میشود.
این ساز به سبب نوع ساختاری که دارد دارای رزونانس ( پیچش صدا) عالی میباشد و صدای آن در تمامی جهات یک اتاق منتشر میشود و کل فضای اتاق را مرتعش و پر از انواع طنین میکند.
چند نکته مهم در خصوص نگهداری ساز هنگدرام
درست است که هنگدرام از فلزی سخت ساخته شده است اما رینگ های ساز ( فرو رفتگی ها و برجستگی های صفحه رویی) به نسبت ظریف تر و آسیب پذیر تر از دیگر بخش ها میباشند و ضربات محکم ممكن است باعث خارج شدن نت ها از کوک خود شوند.
نواختن با زیرورآلاتی چون انگشتر و ساعت باعث ایجاد خط و خش روی بدنه ساز میشود.
قرار گرفتن ساز در معرض گرما و سرمای زیاد و رطوبت در مرور زمان باعث خارج شدن ساز از کوک و آسیب دیدن ساز میشود.
ساز هنگ درام سازی ساخته شده از یک لایه ظریف فلز است که تابش مستقیم نور آفتاب و گرمای زیاد باعث منبسط شدن فلز و به اصطلاح دفرم شدن ساز میشود و ممکن است تاثیر مخرب و جبران نشدنی روی ساز شما بگذارد.
از آنجایی که تیون کردن هنگدرام های ساخته شده از استیل به نسبت فولاد دشوار تر است و صدای آن به سلیقه برخی نوازندگان سازگار نیست و همچنین به سبب داشتن ساستین بالا و ایجاد اختلال در تند نوازی ٫ هنگدرام ها از جنس فولاد نیز تولید میشوند که امکان زنگ زدن در آنها از معایب این جنس هنگ درام است که میتوان برای جلوگیری از این امر از روغن های مخصوص برای چرب نگه داشتن ساز استفاده کرد.
استفاده از روغن نه تنها از زنگ زدگی هنگدرام های فولادی جلوگیری میکند بلکه در هنگدرام های ساخته شده از استیل نیز مانع پوسته پوسته شدن ساز میشود.
هیچوقت ساز خود را برای مدت طولانی داخل هارد کیس آن نگه ندارید چرا که این امر به مرور زمان به سبب ایجاد رطوبت در فضای هارد کیس موجب خرابی ساز میشود.
ثبت نام کنید : آموزشگاه هنگدرام
آموزش هنگدرام و آشنایی با گامهای آن
به زبان ساده گام هنگدرام نشان دهنده نت های به کار برده شده در ساخت آن است که هر گام تداعی گر یک حس خاص در شنونده به حساب می آید.
ساز هنگ درام در گام های متفاوتی ساخته میشود و انتخاب گام یکی از مهترین مراحل خرید ساز هنگدرام است.
انتخاب گام یک امر کاملا سلیقه ای بوده و میبایست به صدای هنگدرام های ساخته شده در گام های گوناگون گوش داده باشید و آن صدایی که بیشتر با روحییاتتان سازگار است را انتخاب کنید.
به طور کلی بخش عمده ای از هنگدرام های موجود در بازار در گام های مینور ٫ ماژور و یا هارمونیک مینور ساخته میشوند.
گام های ماژور و مینور به ترتیب انتقال دهنده حس شادی و غم و گام هارمونیک مینور دارای تم شرقی است.
معمولا پیشنهاد میشود پیش از آنکه سراغ نواختن هنگدرام های گام هارمونیک مینور بروید بر گام های ماژور و مینور تسلط کامل داشته باشید.
مزایای یادگیری هنگدرام
یادگیری نواختن هنگدرام از نظر موسیقی و شخصی مزایای زیادی به همراه خواهد داشت. برخی از مزایای کلیدی یادگیری نواختن هنگدرام عبارتند از:
مهارت های موسیقی را بهبود می بخشد : برای نواختن هنگدرام، ترکیبی از مهارت های موسیقی از جمله ریتم، زمان بندی و دینامیک مورد نیاز است. یادگیری نواختن هنگدرام به بهبود این مهارت ها کمک خواهد کرد.
باعث افزایش خلاقیت خواهد شد : هنگدرام صدایی منحصر به فرد و گوش نواز ایجاد می کند. این ساز باعث افزایش خلاقیت در هنرجو خواهد شد. یادگیری نواختن هنگدرام در گسترش افق های موسیقی و ابداع ایده و آهنگ های جدید به هنرجو کمک خواهد کرد.
استرس را کاهش خواهد داد : نواختن هنگدرام نوعی مدیتیشن را القا می کند. صدای گوش نواز این ساز در کاهش اضطراب و استرس موثر خواهد بود. نواختن هنگ درام به هنرجو کمک می کند تا به آرامش بیشتری دست یابد.
هماهنگی را بهبود می بخشد : برای نواختن هنگ درام، باید هر دو دست به کار گرفته شوند. بدین ترتیب هماهنگی بین دستان و چشم افزایش می یابد. یادگیری نواختن درام به بهبود هماهنگی دست و چشم منجر خواهد شد.
به ایجاد روابط اجتماعی کمک می کند : هنگدرام در محیط های گروهی هم نواخته می شود. این تجربه اجتماعی به ایجاد روابط و حس اجتماعی کمک کرده و فرصت هایی را برای تعامل اجتماعی فراهم خواهد کرد.
رضایتمندی فردی را افزایش می دهد : یادگیری نواختن هنگدرام تجربه ای چالش برانگیز و ارزشمند بوده و هنرجو با ارتقای مهارت های فردی احساس موفقیت و غرور را تجربه خواهد کرد.
برای دریافت مشاوره رایگان با شماره تلفن های 02126610790 یا 09933601077 تماس بگیرید.
آدرس آموزشگاه موسیقی سلمان کردار :
تهران، اتوبان صدر غرب به شرق (طبقه پایین)، بعد از کاوه، خروجی منظریه، نبش خیابان رحمانی پلاک ۱۳۳، زنگ ۱۰۸، طبقه دوم