در این مقاله به بررسی تئوری موسیقی و اهمیت یادگیری آن برای نوازندگان و افرادای که قصد یادگیری گیتار و یا هر ساز موسیقی دیگری را دارند، خواهیم پرداخت.
باور اشتباهی که عموم مردم راجع به تئوری موسیقی دارند ترسناک و سخت بودن آن است٫ اما واقعیت این است که این علم خود برای سهولت کار ما پدید آمده است و با شیوه تدریس درست، امری بسیار ساده و لذت بخش خواهد بود.
ضرورت یادگیری تئوری موسیقی
آیا برای نوازنده شدن ضرورتی بر یادگیری تئوری موسیقی وجود دارد؟ این سوال از متداول ترین سوالاتی است که برای هنرجویانی که تازه آموزش ساز را شروع کرده اند پیش می آید.
فرض کنید قصد رفتن به مکانی را دارید، حال اگر نقشه مسیر را در دست داشته باشید سریع تر و با صرف انرژی کم تری به مقصد میرسید و احتمال خطا و گم شدن در مسیر را به حداقل میرسانید.
در یادگیری ساز جدید و آهنگسای نیز تئوری موسیقی همچون نقشه عمل میکند.
به زبانی دیگر همانطور که برای صحبت به زبان انگلیسی باید بر گرامر آن مسلط باشید برای آهنگ سازی و درک موسیقی نیز باید بر تئوری موسیقی اشراف داشته باشید.
درست است که برای آموختن نحوه نواختن گیتار، نیازی به یادگیری تئوری موسیقی ندارید ولی با کنار گذاشتن تئوری موسیقی خود را محدود به بازنوازی قطعات هنرمندان دیگر خواهید کرد و خلاقیت خود را از بین خواهید برد.
از سوی دیگر پاسخ این سوال، کاملا به هدف شما از نوازندگی بستگی دارد، اگر قصد دارید یک نوازنده حرفه ای، با آگاهی به آنچه انجام میدهید باشید تئوری موسیقی لازمه مسیر شما میباشد ولی اگر هدف شما در نواختن چند قطعه ساده خلاصه میشود، میتوانید بیخیال تئوری موسیقی شوید.
تئوری موسیقی چیست؟
از آنجایی که موسیقی را میتوان یک زبان مشترک دانست باید برای آن الفبا٫ دستور زبان و قواعدی تعریف کنیم تا رمزگشایی و درک آن برایمان میسر شود.
تئوری موسیقی دقیقا همان علمی است که موسیقی را برای ما تعریف و ارتباط بین عناصر آن را مشخص میکند.
این علم به ما کمک میکند تا صدا را مکتوب کنیم و به نوعی آنچه در ذهن خود داریم را به دیگر موزیسین ها انتقال دهیم.
آیا تئوری موسیقی همیشه به همین شکل بوده؟
تئوری موسیقی حاصل سالها مطالعه، تجزیه و تحلیل هزاران قطعه موسیقی توسط تئوریسین های مختلف بوده که قرن به قرن دستخوش تغییراتی شده تا به شکل کنونی برسد و آنچه ما الان از تئوری موسیقی میدانیم آخرین نسخه تلاش های این موزیسین ها است.
این علم نیز مانند سایر علوم پویا بوده و در آینده نیز دچار تغییراتی خواهد شد که ورژنی پیشرفته تر و کامل تری از آن در دسترس موسیقیدان ها قرار بگیرد.
نیازی نیست همیشه طبق دستور عمل کنید!
از آنجایی که ذائقه انسان در هر امری تاثیر میگذارد، در موسیقی نیز هر انسان میتواند برداشت خود را از تئوری ها مختلف داشته باشد و همین اختلاف نظر سبب ایجاد زیبایی و تنوع در موسیقی میشود.
شما میتوانید تفسیر خود را از قوانین داشته باشید و تا حدی این قوانین قابل تخطی نیز میباشند!
اگر ساخت یک قطعه موسیقی را به آشپزی تشبیه کنیم میدانیم که هر غذایی شامل یک سری مواد اولیه و روش پخت مخصوص است که هر آشپز میتواند با سلیقه خود در برخی از این مراحل تغییراتی ایجاد کند و به نوعی غذایی با دستور پخت منحصر به فرد خود را ارائه کند به نحوی که هم آن غذا ماهیت خود را حفظ کند و هم خوشمزه باشد!
در ساخت یک قطعه موسیقی نیز با پیروی از تئوری موسیقی میتوانید خود را در مسیر درست قرار دهید، ولی الزامی در پیروی صد در صدی از این قوانین وجود ندارد بلکه هرجا حس کردید قانون شکنی باعث میشود به چیزی که در ذهن خود دارید نزدیک تر شوید حتما اینکار را انجام دهید!
تاثیر تئوری موسیقی بر بداهه نوازی با گیتار
بداهه نوازی بدون داشتن علم آن امری بسیار دشوار و تقریبا غیر ممکن خواهد بود.
ندانستن اینکه برای بداهه نوازی در هر گامی باید از چه نت هایی استفاده کنید درصد خطای شما را بالا برده و باعث خرابی کار شما میشود و با توجه به زیاد بودن تعداد فرت ها و گام ها نمیتوانید از روش شانس و خطا استفاده کنید!
از سوی دیگر حفظ کردن تمام گام ها و نت های آن ممکن است امری طاقت فرسا باشد.
در این لحظه است که تئوری موسیقی به کمک ما میاید و ما با به خاطر سپردن چند گام و یادگیری ارتباط بین آنها میتوانیم در هر گامی به سادگی بداهه نوازی کنیم.
سوال: آیا برای نواختن گیتار باید نت خوانی بلد باشیم؟
امروزه برای نت خوانی در گیتار از سیستم Tablature استفاده میشود.
تب یا تبلچر روشی برای نت نویسی بوده که برای سازهای دارای سیم کاربرد دارد، در این روش ۶ خط افقی داریم (با توجه به تعداد سیم های ساز این عدد میتواند کم تر یا بیشتر شود) که هر خط نشان دهنده یک سیم است که بالا ترین خط سیم ۱ (باریک ترین سیم) و پایین ترین خط سیم ۶ (پهن ترین سیم) میباشد و شماره هایی که روی هر خط نوشته میشود شماره فرت آن سیم را مشخص میکند.
گاهاً یک سری علائم بالای برخی اعداد میبینید که هریک نماد یک تکنیک در نوازندگی به حساب می آید.
لازم به ذکر است که خود TAB ارزش زمانی نت ها را مشخص نمیکند و همراه خود خطوط حامل نیز دارد پس حتی برای استفاده از تبلچر نیز باید با نت خوانی تا حدی آشنایی داشته باشید.
تئوری موسیقی را آکادمیک یاد بگیرید!
اگر خودتان به تنهایی آموزش تئوری موسیقی را در گیتار و یا هر ساز موسیقی دیگر شروع کنید با حجم زیادی مبحث رو به رو خواهید شد و این ممکن است باعث سردرگمی شما و در نهایت دلسردی تان شود.
درست مانند زبان انگلیسی و ریاضی، مباحث تئوری نیز باید به ترتیب و با یک اصول خاصی آموزش داده شوند.
در ادامه میتوانید با سه عنصر اصلی موسیقی آشنا شوید و اولین قدم را در یادگیری تئوری موسیقی بردارید.
1- ملودی
میتوان آنرا مجموعه ای از نت ها که با نظم و ترتیب خاصی کنار هم قرار گرفته اند تا حس موسیقی را در شنونده ایجاد کنند تعریف کرد.
این مجموعه توالی است از نت های زیر و بم که در مجموع، حس واحدی به شنونده انتقال می دهد.
2- هارمونی
اجرای همزمان دو یا چند نت به صورت همزمان که سبب ساخت آکورد میشود که خود انواع مختلفی دارد که در مبحث آکورد شناسی بیشتر با آن آشنا میشوید.
3- ریتم
به الگوهای ضربی تکرار شونده در موسیقی ریتم میگویند. ریتم در واقع نوعی تقسیم بندی نتی از نظر زمانی محسوب میشود که ضربان قلب آهنگ به شمار میرود.
شما می توانید انواع ساز گیتار، از جمله گیتار کلاسیک و گیتار الکتریک را در آموزشگاه گیتار و موسیقی سلمان کردار همراه با یادگیری کامل تئوری موسیقی و دریافت مدرک معتبر بین المللی از فنی و حرفه ای زیر نظر اساتید باتجربه فراگیرید.
از طریق این صفحه در آموزشگاه موسیقی سلمان کردار به صورت آنلاین ثبت نام کرده و مشاوره رایگان دریافت کنید. ثبت نام در آموزشگاه موسیقی
کلام آخر
گیتاریستی که صرفاً بر نوازندگی تسلط دارد و با تئوری موسیقی آشناییت ندارد مانند آن دسته از آدمهایی است که میتوانند به خوبی احساسات و افکار خود را به صورت کلامی بیان کنند ولی سواد خواندن و نوشتن ندارند!
البته که همیشه در هر موضوعی استثناهایی وجود دارد و در صنعت موسیقی نیز هنرمندان مشهوری چون “Bob Dylan” و “Jimi Hendrix” بدون داشتن دانش تئوری، آهنگ سازی میکردند و بسیار در کار خود موفق بودند.
برای دریافت مشاوره رایگان با شماره تلفن های 02126610790 یا 09933601077 تماس بگیرید.
آدرس آموزشگاه موسیقی سلمان کردار :
تهران، اتوبان صدر غرب به شرق (طبقه پایین)، بعد از کاوه، خروجی منظریه، نبش خیابان رحمانی پلاک ۱۳۳، زنگ ۱۰۸، طبقه دوم